تحلیل اندیشه‌های مثبت‌گرایانه در مثنوی معنوی از منظر علم روانشناسی

نویسندگان

  • محمد یزدانجو دانشجوی دکتری زبان و ادبیات فارسی دانشگاه شهید چمران، اهواز، ایران
  • مینا مساعد دانشجوی دکتری زبان و ادبیات فارسی دانشگاه شهید چمران، اهواز، ایران
  • پروین گلی زاده دانشیار زبان و ادبیات فارسی دانشگاه شهید چمران، اهواز، ایران
چکیده مقاله:

دنیای درونیات  عالم ذهن و عالم روح- مقوله­ای است که از دیرباز بسیاری از شاعران عارف مسلک و روانشناسان قرون اخیر بدان پرداخته­اند و در ایده­ بازتاب حالات درونی در دنیای بیرونی، با یکدیگر اتفاق نظر داشته اند. مثبت­نگری به عنوان یکی از شاخه­های علم روانشناسی، مفاهیمی همچون خوش­بینی، اعتماد به نفس، ایمان و اعتقاد، عشق، امید، صبر در برابر مشکلات و... را در برمی­گیرد که تمام آن ها را می­توان به طور مشروح در مثنوی مولوی یافت. در مقاله­ حاضر که پژوهشی میان رشته­ای محسوب می­شود، کوشش بر آن است تا با بررسی مؤلفه­های روانشناسی مثبت و تطبیق آن با آرای مولانا که به­طور ویژه در مثنوی معنوی همچون روانشناسی حاذق، هزار توهای روان آدمی را کاویده است، گامی در مسیر تبیین اثرگذاری­ها و اثرپذیری­های دو مقوله­ روانشناسی و ادبیات گذاشته شود.

منابع مشابه

تحلیل اندیشه های مثبت گرایانه در مثنوی معنوی از منظر علم روانشناسی

دنیای درونیات  عالم ذهن و عالم روح- مقوله­ای است که از دیرباز بسیاری از شاعران عارف مسلک و روانشناسان قرون اخیر بدان پرداخته­اند و در ایده­ بازتاب حالات درونی در دنیای بیرونی، با یکدیگر اتفاق نظر داشته اند. مثبت­نگری به عنوان یکی از شاخه­های علم روانشناسی، مفاهیمی همچون خوش­بینی، اعتماد به نفس، ایمان و اعتقاد، عشق، امید، صبر در برابر مشکلات و... را در برمی­گیرد که تمام آن ها را می­توان به طور م...

متن کامل

احیای علم در مثنوی معنوی

از مسائلی که در سنّت تصوّف و عرفان اسلامی به آن توجّه بسیار شده است، مسأله علم و دانایی است و شؤون و مراتب آن و تفاوت دانایی حقیقی از نادانی‏ای که خود را دانایی می‏نماید و اینکه چگونه می‏توان به این دانایی حقیقی رسید. از این‏رو یکی از مساعی اصلی عارفان مسلمان، خصوصاً به هنگامی که علوم دیگر به نام علم مشهور می‏شوند، احیای علم حقیقی است. کتاب احیاء علوم الدین امام محمّد غزالی یکی از نمونه‏های...

متن کامل

احیای علم در مثنوی معنوی

از مسائلی که در سنّت تصوّف و عرفان اسلامی به آن توجّه بسیار شده است، مسأله علم و دانایی است و شؤون و مراتب آن و تفاوت دانایی حقیقی از نادانی‏ای که خود را دانایی می‏نماید و اینکه چگونه می‏توان به این دانایی حقیقی رسید. از این‏رو یکی از مساعی اصلی عارفان مسلمان، خصوصاً به هنگامی که علوم دیگر به نام علم مشهور می‏شوند، احیای علم حقیقی است. کتاب احیاء علوم الدین امام محمّد غزالی یکی از نمونه‏های اوّلیه و ...

متن کامل

روانشناسی در مثنوی

در این نوشتار ضمن بیان اهمیت روانشناسی‘ با استفاده ا زابیات مثنوی‘ دیدگاه مولوی در زمینه تعریف‘وجود‘مبدأ‘ماهیت‘تجرد‘جاودانگی‘مراتب و حدوث روان و نیز رابطه و تأثیر متقابل تن و روان مورد بحث و بررسی قرار گرفت.

متن کامل

تحلیل مدح و ستایش در دو حکایت مثنوی معنوی از منظر باورهای غیر منطقی آلبرت الیس

چکیده مولانا جلال الدین بلخی شاعر و عارف بزرگ ایران، در قرن هایی پیش از پیدایش علم روانشناسی در آثار خود بویژه در مثنوی الگویی دقیق از منش و رفتار اصیل انسانی در برخورد با باورهای غیرمنطقی و منطقی ارائه داده است. او به عنوان انسان شناس مسلمان، آرا و نظراتش پیش از روانشناسان انسان گرای غرب، پرده از رفتارها و واکنش های آدمی در مسیر زندگی و در برخورد با مشکلات و نابسامانی ها برداشته است. مقاله حاض...

متن کامل

تحلیل و بررسی مولفه های روانشناسی مثبت در داستان های مثنوی معنوی و کاربرد آن در تربیت دوره نوجوانی

روان‌شناسی مثبت‌نگر نه تنها برای بهبود و ایجاد توانمندی‌های افراد، بلکه به‏منظور پرورش تاب‌آوری، بهبود کیفیت زندگی و ایجاد سپری در برابر عود نشانه‌ها، ایجاد گردید. افزایش توانمندی‌ها و صفات مثبت بایست مؤلفه‌های اصلی هر روند درمانی باشد؛ چرا که این مداخلات نشانه‌های بیماری را کاهش داده، از عود آنها جلوگیری می‌کنند و باعث اصلاح کیفیت زندگی می‌شوند. پژوهش حاضر با هدف تحلیل و بررسی مؤلفه‌های روان‌ش...

متن کامل

منابع من

با ذخیره ی این منبع در منابع من، دسترسی به آن را برای استفاده های بعدی آسان تر کنید

ذخیره در منابع من قبلا به منابع من ذحیره شده

{@ msg_add @}


عنوان ژورنال

دوره 10  شماره 1

صفحات  101- 128

تاریخ انتشار 2016-07-22

با دنبال کردن یک ژورنال هنگامی که شماره جدید این ژورنال منتشر می شود به شما از طریق ایمیل اطلاع داده می شود.

میزبانی شده توسط پلتفرم ابری doprax.com

copyright © 2015-2023